Toplumsal dinamikler *

-... .. Toplumsal dinamikleri güçlendiren en önemli etken ekonomik kalkınma ve kentleşmedir. İnsanlar üretip kazandıkça, okyup öğrendikçe, dünyadan haberdar oldukça “talep”ler oluşturuyorlar, bunları ifade ediyorlar, dünyada gördüklerini istiyorlar! İslami kesimler Batı’da gördükleri dini hurriyetleri “talep” ediyorlar. Başörtüsüyle laik üniversitede okuma mücadelesi veren genç kız; suskun köylülükten kurtulmuş, “talep”lerini seslendiren
‘özgür yuttaş’ın dindar versiyonudur! Bunu “irticai kalkışma “ sanan ‘devlet’ ise “dağda odun toplayan bacımız’ı uysal köylülüğü özlemektedir.

-Aleviler artık çekingen, içine kapanık, suskun bir topluluk değildir. Protestalarını ‘sol’ etiketlerin örtüsü altında ifade etmesinin ötesine geçerek ‘Alevi kimliği’ ile ortaya koyuyorlar. Dergah, tekke, zaviye gibi kurumlar İnkılap Kanunları ile yasaklanmıştır ama Alevi irfanının bu kültürel  kurumları şimdi Cemevleri adıyla yeniden oluşuyor; bir kısmı politize, bir kısmı gerçek Alevi-İslam kurumları olarak...

-Sünni tarikatlardaki gelişme de aynı sürecin dışa vurumudur...

-Aynı şey Kürt vatandaşlarımız için de geçerlidir. ... ..  PKK’nın vahşi terörizmi ayrı bir bahistir. Kürt vatandaşlarımızdemokratik dünyada gördükleri etnik nitelikli liberal hurriyetleri “talep” ediyorlar...

-Bu ‘hassas’ konulardan başka, ekonomik ve toplumsal dinamizm de artık “mekez”in denetimini aşmıştır. Anadolu’da büyük bir ekonomik mucizeyi yürüten KOBİ’ler, asırların yılgın ve suskun köylü kültüründen ‘girişimci insan’ kuşağı çıkarıyor. Bunlar sadece para kazanmıyor, “talep”lerini de gündeme getiriyorlar, siyasete ağırlık koyuyorlar.

* Osmanlı’da ve İran’da Mezhep ve Devlet – Taha Akyol