Liyakat-Sadakat

Doğan Akyazın kitabında* vurgu yapılan; Modern bürokratik askeri yapıda, kişisel arkadaşlıklar ve aile bağları ya da devre ve sınıf arkadaşlıkları gibi ölçütler veya gelmiş olduğu sosyal sınıf ve yerel kimlikler gibi doğuştan sahip olunan özellikler önemli değildir. Ancak özellikle askeri müdahaleleler döneminde ve politize olmuş ordularda, bu gibi partikülaristik kriterlerin önem

kazanması, hiyerarşik sistemin bozulması ve disiplin zafiyetinin ortaya çıkması sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bozulan sistemin yeniden

12 Mart öncesi müdahale tartışmaları ve sonrası*

 

… … Bu seferki ihtilal 27 Mayıs’a benzemez, 1917 Rus İhtilaline benzer …. …  Demirel, 27 Mayıs’ta Adnan Menderes’in, Tağmaç ise Genelkurmay Başkanı Rüşdü Erdelhun’un durumuna düşmek istemiyordu: isimli, cisimli, örgütlü, teşkilatlı ihtilal hazırlıklarının üstüne kimse gitmek istemiyordu. Cumhurbaşkanı “inşallah bir şey olmaz” tutumu içindeydi.

…. Genç denizci subaylar anıtlara çelenkler koyarak gösterilerde bulunuyor, siyasi içerikli bildiriler yayımlayabiliyordu. …

Askeri Müdahalelerin Orduya Etkisi – Doğan Akyaz x*

… … Cunta mensupları Ankara ve İstanbul’da yaptıkları çeşitli toplantılarda .. .. … bundan sonra cunta üyelerinin temas kuracakları ve sızacakları yerler tespit edilmiştir. Buna göre askerler ve asker orijinli üyeler askeri birliklere çengel atarak, sivil üyeler ise yurt çapında legal kuruluşlara ve mümkün olduğu oranda yine subaylara nüfuz ederek örgütü genişleteceklerdi. Devrimci gücün asker kanadı daha çok genç subaylardan oluşacaktı. Özellikle askeri okul öğrencileri ile en üst düzeyde yüzbaşı rütbesindeki subaylar

Zinde Kuvvetler*

 

… … 27 Mayıs’tan sonra yapılan ilk seçimlerle birlikte doğan hoşnutsuzluk ortamında müdahale yanlısı radikal subaylar … … parlamenter rejim ile işlerin düzelmeyeceğini ileri süren Aydemir’i darbeye götüren olaylar zinciri … … … … ...’in başını çektiği aydınlar, ordu, üniversite,

bürokrasi içindeki bazı dinamik unsurların topluma yön vermesinden yanaydılar. Bu unsurlara “zinde kuvvetler” denmesi o yıllarda moda oldu.  …  …  … Topluma bazı reformları yukarıdan müdahaleyle

Askeri Müdahalelerin Orduya Etkisi – Doğan Akyaz vııı*

… … 27 Mayıs sonrası askeri rejimden sivil rejime geçiş döneminde ….. temelde iki tez …..Birinci görüşe göre, Türkiye’nin sosyal yapısı Batılı anlamda bir demokrasinin sağlıklı işlemesine elverişli değildi. Bu nedenle ekonomik ve siyasi meselelerin çözümünde Batılı

 siyasal modellere körü körüne bağlı kalınmamalı, jakoben gelenek sürdürülmeliydi. Jön Türkler- İttihat ve Terakki - Müdafa-i Hukuk – CHP çizgisinde yürüyen bu görüş mensupları radikal bir tek parti rejimini amaçlıyordu. Prens Sabahattin ile

Askeri Müdahalelerin Orduya Etkisi – Doğan Akyaz vıı*

… … Ordunun laik rejim konusundaki duyarlılığı …   … İslâmcı çevreleri orduyla ilgili yeni stratejiler geliştirmeye itmiştir. .. .. İslâmcıların ordu içinde örgütlenme girişimlerinin açığa çıkışı 1969 yılının ilk aylarına kadar indirilebilir. Bu dönemde Said-i Nursi’ye ait kitaplar ve risaleler

 Askeri Liselere ve Harp Okullarına sokulmak istenmiştir. DP iktadırının özellikle son yıllarında İslâmcılara olumcu yaklaşması ve Said-i Nursi’den kitle desteği için yararlanma düşüncesi … … önemli bir dönemeç olmuştur. … …

Askeri Müdahalelerin Orduya Etkisi – Doğan Akyaz vı*

… … .. 1961 Anayasası hazırlanırken ..  … …. Demokrat Parti zihniyeti sürecin dışında tutulmasına rağmen … …. Adalet Partisi oyların %53’ünü olarak tek başına iktidara gelmiştir. AP aynı başarıyı 1969 seçimlerinde de göstermiş… …..  11 Şubat 1961’de ordunun onayıyla kurulan AP’nin ilk Genel Başkanı 27 Mayıs müdahalesi sırasında 3. Ordu Komutanı olan

 Org. Ragıp Gümüşpala idi…. … … Askeri müdahaleden sonra kapatılan bir partinin kurucu siyasi başkanı olarak bir generalin tercih edilmesi rastlantı değildi. …