Girne’de kıyıbaşını tutan kahramanlara
E. Tümamiral Cem Gürdeniz yazdı
20 Temmuz 1974 Cumartesi sabahı 08:47’den itibaren Türkiye’nin Doğu Akdeniz jeopolitiğinin değişimi başladı. Kıbrıs Barış Harekatının akışı içinde Girne batısındaki 80 metrelik kıyıya sahip Pladini plajına birinci
dalgada gücü zafere taşıyacak 13 çıkarma gemisi yaş kapak atmıştı. Amfibi Dz. Pd. Alayı Komutanı Deniz Güverte Yarbay Neşet İkiz’in bulunduğu çıkarma aracının kapağı Kıbrıs’ın ıslak kumuna değdiğinde karargahının harekat subayı Deniz Piyade Kd.Üsteğmen Ahmet Aksu kendisine dönerek, “Çok şükür bu günleri gördük komutanım” demişti. Türk Deniz piyadeleri “Allah Allah” sesleri arasında ok gibi ilk dalganın gemilerinden fırladı. Deniz piyadeler 20 saatlik deniz geçişinden sonra yoğun ateş altında kıyıbaşını tutmak üzere karaya çıkmıştı.KIYIBAŞI MIZRAĞIN UCUDUR
Düşman kıyısındaki bu stratejik hattın işgali askeri harekat nevileri içinde en zor olandır. Zira kıyı başı tutulmadan başta tank olmak üzere zırhlı araçlar karaya çıkarılamazdı. Zırhlı birlik olmadan da adadaki ağır Rum yığınaklanmasına karşı hiç bir şey yapılamazdı. Tankı ancak tank durdurabilirdi. O nedenle deniz piyadeler ne pahasına olursa olsun bu hattı tutmalı ve müteakip dalgalarda kara kuvvetlerine ait piyade ve zırhlı birliklerin kısa sürede adaya çıkarılması sağlanmalıydı. Demir bir kaba benzeyen çıkarma gemisi içinde çıkacağı yerde neyle karşılaşacağını bilmeyen deniz piyadesi ve kıyıya doğru yaklaşan gemi personeli aslında bilerek ve isteyerek kaderlerinin bilinmezliğine ilerliyorlardı. İnsan hayatında o anlardan daha belirsiz ve riskli bir başka ortam yoktur. Ya ölecekler ya da hayatta kalacaklardı. 20 Temmuz sabahı Amfibi konvoyun 15 Mekanize Çıkarma Aracı (LCM); 10 Tank Çıkarma Aracı (LCT); 19 Genel Malzeme Çıkarma Aracı (LCU)’nın gemi komutanları gemilerinde sadece Türk Leventlerini değil aynı zamanda Kurtuluş Savaşı’ndan sonra ilk vatan savaşına katılan Türk ulusunun onurunu da taşıyordu. O kıyıbaşı tutulacak ve zırhlı araçlarla piyadeler Kıbrıs’a çıkarılacaktı. Yoğun ateş altında iki ve üçüncü dalgalar da kıyıya çıkarıldı. 0930 dan itibaren 150 metrelik bir koridor ile Girne’ye bağlanan asfalt yola ulaşılmış ve kıyıdaki birikme önlenmişti. Dördüncü dalga saat 1000 da kıyıya kapak atmıştı. İlk şehidimiz bu dalgada verildi. Onarım timinde bulunan tersane işçisi Ahmet Ersoy kıyıdan açılan ateşle şehit düştü.
KIYIBAŞI 13:00 SULARINDA TUTULDU
Bu başarının ardından Mersin’e geri dönen çıkarma gemileri 21 ve 22 Temmuz tarihlerinde durmaksızın asker, cephane ve zırhlı araç taşımaya devam etti. Bu şekilde Kıbrıs Barış Harekatı’nın gerek birinci gerekse ikinci safhalarının başarısı mümkün oldu. 41 gemi ve birlik komutanı ile 38 deniz piyade subayının emir ve kumandası altındaki amfibi gücümüz Büyük Taarruz’dan tam 52 yıl sonra denizaşırı bir harekatla Doğu Akdeniz jeopolitiğini alt üst eden zaferin kapısını açtı.
KIYIBAŞI MİLLETİN ONURUDUR
Bu kapıyı açanların en genci bugün 70’li yaşlarında. Bazıları ebediyen aramızdan ayrıldı. Türk ordusunun adaya çıkışının yolunu açan başları dik bu kahramanlara, buradan minnet, vefa ve saygı ile selam duruyoruz. Tutulan kıyıbaşı Anadolu’nun ve Kıbrıs Türkü’nün onurunu tarihe teslim etmiştir. Kıbrıs Barış Harekatı’nda TCG Kocatepe’de ve Kıbrıs topraklarında hayatını Anadolu’nun geleceğine feda eden şehitlerimizin ruhları önünde tazimle eğiliyor, gazilerimizi minnet ile anıyoruz. Dilerim 20 Temmuz 1974 günü tutulan kıyıbaşı asla terk edilmez ve Türk askeri adadan geri çekilmez. Böylesine jeopolitik bir hatanın sonrasında hiç bir KKTC Hükümeti güven ve huzurla nefes alamaz. Anadolu geceleri rahat uyuyamaz. Tarihe not düşmek ve gelecek kuşakların hatırlamasını sağlamak maksadıyla Girne’de kıyıbaşını tutmaya yani ölüme gözünü kırpmadan gitme kahramanlığını gösteren çıkarma gemileri komutanları ile deniz piyade görev grubu komuta personelinin isimlerini paylaşmayı borç bilirim. Milletimiz bu isimleri unutmayacaktır.
ÇIKARMA GEMİLERİ PERSONELİ
- Deniz Görev Grup Komutanı: Tuğamiral Emin Göksan (vefat)
- Kurmay Başkanı: Dz. Alb. Ertuğrul Üçler (vefat)
- Çıkarma Gemileri Komodoru: Dz. Kur. Alb. Ahmet Özon (vefat)
- TCG Ertuğrul Tank Çıkarma Gemisi Komutanı: Dz. Gv. Bnb. Ergun Çakırer (vefat)
- Grup Komutanları: Dz. Bnb. Erdinç Karagöz, Dz. Bnb. Fikret Inık (vefat), Dz. Bnb. Yılmaz Şener *SAT SAS Komutanı: Dz. Bnb. Yılmaz Cengiz
- TCG Kuvvet Romörkörü Komutanı: Ütğm. Armağan Yüzbaşı
- LCT Komutanları: Ütğm. İsmail Kıran TCG LCT 103 K, Ütğm. Ali Yavuz LCT 104 Komutanı, Ütğm. Özden Gökçek LCT 105 Komutanı, Ütğm. Deniz Asuğman LCT 107 Komutanı, Ütğm. Akyar Kentmen LCT 108 Komutanı, Ütğm. Erdal Sayın LCT 110 Komutanı, Ütğm. Ahmet Er LCT 111 Komutanı, Ütğm. İlkin Sungur LCT 113 Komutanı, Ütğm. Erol Aytürk LCT 114 Komutanı.
- LCU Komutanları: Ütğm. Rafet Altan LCU 206 Komutanı, Ütğm. Ferit Atalay LCU 207 Komutanı, Ütğm. Azmi Yazıcı LCU 208 Komutanı, Ütğm. Fahri Aktay LCU 209 Komutanı, Ütğm. Haluk Göçmen LCU 210 Komutanı, Ütğm. Fikret Günel LCU 211 Komutanı, Ütğm. Şakir Alpagut LCU 213 Komutanı, Ütğm. Aziz Duman LCU 214 Komutanı, Ütğm. Tayfun Taylan LCU 215 Komutanı, Ütğm. Ateş Alpaygil LCU 216 Komutanı.
- LCM Komutanları: Astsb. İsmail Candan LCU Ç.301 Komutanı (geçici) Komutanı, Astsb. Selçuk Soyüret LCU Ç.303 Komutanı, Astsb Baki Yurdaer Akgün Ç.307 Komutanı, Astsb Selçuk Ilgın (vefat) Ç.309 Komutanı, Astsb Sedat Sır Ç.310 Komutanı, Astsb Ali Sarıkaya Ç.312 Komutanı, Astsb Osman Engin Ç.314 Komutanı, Astsb Şenel Taşkın Ç.315 Komutanı, Astsb Mustafa Erkan (vefat) Ç.317 Komutanı, Astsb Tacettin Titiz Ç.319 Komutanı, Astsb Mahmut Argun (vefat) Ç.320 Komutanı, Astsb Refik Öztürk Ç.311 Komutanı, Astsb Gazi Kaya Ç.316 Komutanı, Astsb Ertan Mete (vefat) Ç.306 Komutanı.
DENİZ PİYADE SUBAYLARI
- Dnz. Piyade Alay Komutanı: Dz. Gv. Yb. Neşet İkiz
- Tabur komutanları: Dz. Pd. Bnb. İlhan Aloğlu (vefat), Dz. Pd. Bnb. Tahsin Güven (vefat).
- Karargah Subayları: Dz. Yzb. Rıdvan Ündev; Dz.Pd. Ütğm. Yüksel Keçeci, Dz. Pd. Ütğm. Seyit Âli Muhtar, Dz. Pd. Kd. Ütğm. Yıldır Yoro, Dz. Pd. Ütğm. Orhan Ölmez, Dz. Pd. Kd. Ütğm. Ahmet Aksu, Dz. ikmal yüzbaşı Nazif İl, Dz. İstihkam Teğmen Ferhat Kolat, Dz. İstihkam Ütğm. İbrahim Üskül.
- Bölük Komutanları: Dz. Pd. Ütğm. Salih Ocaklı, Dz. Pd. Ütğm. Mehmet Aras, Dz. Pd. Ütğm. Mustafa Yılmaz, Dz. Pd. Ütğm. Hüsnü Zeybek, Dz. Pd. Ütğm. Hasan Volkan (vefat), Dz. Pd. Ütğm. Mustafa Nihat Çetin, Dz. Pd. Ütğm. Muhsin Ergene, Dz. Pd. Ütğm. Mustafa Kılıç (vefat).
- Takım Komutanları: Dz. Pd. Ütğm. Sırrı Ogan, Dz. Pd. Ütğm. Aykut Seçen, Dz. Pd. Ütğm. Mesut Günsev, Dz. Pd. Ütğm. Deniz Taşkın, Dz. Pd. Ütğm. Mümtaz Uçar, Dz. Pd. Ütğm. Nabi Duru, Dz. Pd. Ütğm. Necdet Bayacan, Dz. Pd. Tğm. Bülent Alkan, Dz. Pd. Ütğm. Sabahattin Topuz, Dz. Pd. Tğm. Savaşı Uzunali, Dz. Pd. Tğm. Halit Küçükkural, Dz. Pd. Ütğm. Ahmet Kapsız, Dz. Pd. Tğm. Şevket Terdöken, Dz. Pd. Ütğm. Raif Sümer, Dz. Pd. Atğm. Halil Kolağasıoğlu.
- Tabipler: Dz. Tbp. Ütğm. Erdoğan Yörük, Dz. Tbp. Atğm. Sadık Canlı (vefat)
Kıbrıs Harekatı’nda KIYI BAŞI’nın nispeten az kayıpla tutulmasında çok büyük katkısı olan, içlerinde mesai arkadaşım, komutanım sevgili Muzaffer TEKİN’inde yer aldığı ve adaya herkesten önce Uçarbirlik Harekatı ile ayak basan BOLU KOMANDO TUGAYI’dır. Kitapta anlatıldığı üzere Beş Parmak Dağlarına Sızma Harekatı yapan ve YAMAN Mücahit bölüğünü imha edip, çıkarma birliklerine karşı tertiplenen Rumların 31 ve 33 Milli Muhafız Komando Taburları, Yarbay Cemal ERUÇ’un insiyatif kullanarak düşman birliklerine karşı gece 24.00 de başlattığı YARMA HAREKATI başarı ile sonuçlanmasaydı, bırakın Kıyıbaşını, harekatın bütünü daha Dz. P ve diğer kara unsurlarımız adaya ayak basmadan facia ile sonuçlanabilirdi. Faşit Nikos Samson çetelerinin emellerini kursaklarında bırakan. Karacı, Denizci, Havacı ve Jandarmanın kahramanlarına SELAM OLSUN. Not: Detay bilgi almak isteyen arkadaşlarına yukarıdaki kitabı okumslarını öneririm.
YanıtlaSiliraz Önce Harekata katılan 3 değerli komutanımla görüştüm.
YanıtlaSilÜçü de 20 Temmuz sabahı, 08 30' da sahile kapak attıklarını, 08.45'tede Hava indirme birliklerin adaya indiği görüşünü teyit ettiler...
Sonuçta eş zamanlı Başarılı bir Harekat olduğunu,
Ancak, Kıyıbaşı tutulmasına müteakip, 50.P. Alayının ve Zırhlı birliklerin üzerlerinden aşmasının zaman aldığını, bu nedenle Dz.P'lerin daha ileri giderek harekata katılıp, mevzi elde ettiklerini söylediler...
Kıyıbaşının üstünden aşan 50.P. Alayı ile zırhlı Birliklerin hava indirme Tugayı ile birleşmesi olmasaydı. Hava indirmenin başarısızlığı söz konusu olabilirdi şeklinde beyanları oldu ki bize öğretilenlere uygun olduğunu değerlendiriyorum..
Sonuçta, Atilla merak etme Leylek haledildi.
Herkesi buse ediyorum.😘 (Nizar Aslan)
Bolu Komando Tugayının adaya ayak basma tarihi. 20, Temmuz, 1974. Saat: 08.17.
YanıtlaSilBir anı da ben ekleyeyim.
YanıtlaSilÇıkarmada Ki ilk ateşi abim Doğan Bafra yapmıştır. Mareşal Fevzi Çakmak muhribinin silah subayıdır.
Daha sonra bizim uçakların saldırısında, beraber yol aldığı Kocatepe batmıştı .
Abim hava kararana kadar 6 saat bizmkilerle savaşmış, bir taraftan mersine ulaşmaya çalışmışlar.
Abim bu sırada yaralanmış ve gazi olmuştur .
Ben sonra Gölcük'te gemiyi gördüm. Makarda eleği gibiydi ama bomba atamamışlar. (Nazım Bafra))
Bu arada,adada konuşlu Yunan Alayı’nın yaptığı taaruzlara kahramanca göğüs geren NEVŞEHİR JANDARMA KOMANDO TABURU’nu da anımsayalım. Selam olsun JANDARMALARA (Ahmet Kemal Gönül )
YanıtlaSil